Szlak Via Benedictina zaczął powstawać w 2014 roku w ramach projektu „Via Benedictina – dziedzictwo benedyktyńskie w Europie Środkowej”, współfinansowanego przez Fundusz Wyszehradzki.
Szlak obejmuje historyczne klasztory benedyktyńskie na terenie Czech, Polski, Słowacji i Węgier. Są to zarówno czynne ośrodki życia mniszego, jak i miejsca w których zachowały się materialne pozostałości dawnych klasztorów i współcześnie pełnią inną funkcję (muzea, ośrodki kultury, parafie itp.)
Ufamy, że strona będzie dużą pomocą dla turystów podróżujących po Europie Środkowej i poszukujących nowych, ciekawych miejsc. Jednocześnie mamy nadzieję, że wraz ze stopniową rozbudową artykułów i bazy informacji, witryna będzie służyć coraz lepiej jako źródło wiedzy dla osób zainteresowanych dziedzictwem benedyktyńskim.
Dlaczego szlak benedyktynów w Europie Środkowej?
Nieprzypadkowo są to najstarsze klasztory w poszczególnych krajach wyszehradzkich. Benedyktyni odegrali bardzo ważną rolę w początkowej fazie kształtowania się państwowości Czech, Polski i Węgier, związaną z procesem chrystianizacji tych krajów. Byli obecni na dworach książęcych i królewskich, wprowadzali nową umiejętność pisania i czytania, zakładali pierwsze klasztory, które stanowiły wzór architektury romańskiej oraz prowadzenia gospodarstwa, upraw, warsztatów rzemieślniczych. Poprzez wieki klasztory były nie tylko ważnymi centrami duchowości, ale również ośrodkami kultury. Niektóre klasztory przetrwały, po innych zostały tylko materialne ślady dawnej świetności. Poznawanie tak jednych, jak i drugich dla osób zainteresowanych turystyką kulturową (zarówno w aspekcie turystyki dziedzictwa, jak i religijnej) będzie pasjonującym doświadczeniem. Gorąco zatem zachęcamy do wstąpienia na szlak i odkrywania bogatej historii Europy Środkowej.
Partnerami projektu są:
Opactwo Benedyktynów w Tyńcu (Polska)
Stowarzyszenie na rzecz Rozwoju Regionu Broumov (Czechy)
Uniwersytet Środkowoeuropejski w Budapeszcie (Węgry)
Arcyopactwo Benedyktynów w Pannonhalmie (Węgry)
Centrum studiów mediewistycznych, Instytut Filozofii Czeskiej Akademii Nauki w Pradze (Czechy)
Instytut Historii, Wydział filozoficzny, Uniwersytet Mateja Beli w Bańskiej Bystrzycy (Słowacja)
Instytut Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie (Polska)
Opiekunowie naukowi projektu:
Dr hab. Rastislav Kožiak, kierownik Wydziału Historii Uniwersytetu w Bańskiej Bystrzycy
Prof. dr hab. József Laszlovszky, Departament Studiów Średniowiecznych na Uniwersytecie Środkowo-europejskim w Budapeszcie
dr Marcin Szyma, Marta Graczyńska i Monika Kamińska, Instytut Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego
Dušan Foltýn, Centrum studiów mediewistycznych, Instytut Filozofii Czeskiej Akademii Nauki w Pradze