Klasztor

Ruiny klasztoru Bokod należące do wsi Oroszlány znajdują się w górach Vértes. Choć sama nazwa Vértesszentkereszt pochodzi z XIX w., średniowieczne źródła odnoszące się do tego miejsca mówią o SzentKereszt, Udvarhely, Keresztur. Kościół jest trójnawową bazyliką na planie krzyża, z dwoma wieżami od zachodu i rzadką apsydą zakończoną jest treflowo, posiada też oryginalny rzeźbiony detal. Klasztor przylega do bazyliki od północy. Ruiny pierwszego kościoła, który prawdopodobnie powstał w początkach XII w. znajdują się na północ od tego obszaru. Pierwsza wzmianka  o klasztorze pochodzi z 1146 r. W XIII w., tereny te należały do rodu Csák, który prawdopodobnie wybudował większy kościół pod wezwaniem Krzyża Świętego i budynki towarzyszące.  Klasztor był ufortyfikowany, posiadał wał obronny i fosę. Po kryzysie i wojnach między królem Karolem I i oligarchami, rodzina Csák utraciła wpływy, a  wiele jej  zamków i posiadłości, włączając w to Vértesszentkereszt, stało się własnością króla. W ciągu XIV i XV w.  klasztor miał kilku właścicieli, w 1478 r. opustoszał i trwał w tym stanie aż do momentu gdy król Maciej Korwin pozwolił dominikanom tu zamieszkać. W 1543 r., gdy obszar ten wraz z Zamkiem w Tata znalazł się pod okupacją turecką, mnisi w przerażeniu opuścili klasztor i nigdy już tu nie powrócili. W rezultacie kompleks został poważnie zniszczony. Miejsce to ziało pustką aż do XVIII w., kiedy rodzina Esterházych (węgierska szlachecka rodzina o wysokim statusie w tych czasach) wykorzystała to, co jeszcze pozostało z kompleksu jako materiał budowlany. W parku Zamku w Tata, na przykład, znalazło się ponad 20 rzeźbionych kapiteli. Obecnie artefakty i rzeźbiona kamieniarka znaleziona w ruinach podczas wykopalisk w latach 1964-1971 jest prezentowana na wystawie w muzeum Kuny Domonkos.